Dysleksja - duża lista ćwiczeń

 

dysleksja jakie cwiczenia
  Artykuł jest długi ale ma same konkrety :). Przedstawia krok po kroku - jak pracować z dysleksją typu wzrokowego, słuchowego i mieszanego. Ćwiczenia zostały przygotowane i posegregowane według typów dysleksji wraz z opisem pomocy terapeutycznych. Przygotowany wybór sięga podstaw procesów poznawczych poprzedzających naukę pisania i czytania. Usprawnienie tych bazowych funkcji pomaga w łagodnym przejściu od zadań łatwych po wyzwania trudniejsze. Zestaw może być pomocny dla osób (młodszych i starszych) z dysleksją oraz dla dzieci z grupy tzw. ryzyka dysleksji. Każde z poniższych ćwiczeń rozpoczyna się od opisu trudności, które im odpowiadają:

Objawy dysleksji typu wzrokowego i odpowiadające im ćwiczenia 

PERCEPCJA WZROKOWA 

  • 1.  trudność we wskazaniu podstawowego przekazu na ilustracji jeśli zawiera tzw. szum - za dużo symboli graficznych, za dużo liter lub słów w otoczeniu znaku głównego (osoba z dysleksją może wskazać konkretne słowo lub rysunek na kartce z niewielką ilością znaków, natomiast na kartce gęsto zarysowanej - ma trudność z wyodrębnieniem go).
ZALECANE ĆWICZENIA: 

- na początek ćwiczenia spostrzegawczości w plenerze np. na łące, w lesie, w parku, podczas których szukamy wybranych obiektów, na przykład kasztanów, koniczyny, biedronek, ślimaków winniczków, grzybów z kapeluszem gąbczastym itp. Można wydrukować spacerownik i zaznaczyć, gdy coś się z niego zobaczy:

cwiczenia spostrzegawczosci

- stopniowe dodawanie większej ilości obiektów (szumu graficznego) na stronach i rozwijanie umiejętności wyodrębniania znaku głównego - przykład zestawu kart pracy:

jakie cwiczenia dla dyslektyka

darmowe cwiczenia na dysleksje

przyklady cwiczen na dysleksje za darmo

   Ćwiczenia tego typu rozwijają umiejętność przeszukiwania pola widzenia, zakres aktywnego pola uwagi oraz sprawność skupiania uwagi wzrokowej. Wspomagają także umiejętność pomijania elementów nieistotnych.

- warto zachęcać dziecko także do samodzielnego wymyślania zabawy "czego będziemy szukać" oraz tworzenia rysunków z rosnącą liczbą szczegółów.
  • 2.  trudność: obiekty, rysunki podobne wizualnie nie są rozpoznawane jako różne ( w efekcie osoby z dysleksją mają trudność z różnicowaniem liter różniących się niewielkim szczegółem np. l - ł, ł - t, m - n, n - ń, o - ó, a - ą, co może przyczyniać się do błędnego rozumienia słowa i w efekcie całego przekazu.  
ZALECANE ĆWICZENIA:

- na początek ćwiczenia w trójwymiarze - np. odnajdywanie różnic w dwóch podobnych obiektach np. pluszowych misiach, które różnią się - przykładowo: kolorem szalika, kształtem kapelusza, butów itp. lub porównywanie dwóch zabawkowych dinozaurów, klocków, szyszek, liści,
- karty pracy typu znajdź różnicę z rosnącym stopniem trudności - od dużych i wyraźnych różnic, po coraz mniejsze detale,
- ćwiczenia uwagi wzrokowej i spostrzegawczości - przykłady kart pracy:

cwiczenia do dogoterapii pdf


cwiczenia dla dzieci owady


gloska o w naglosie


karty pracy dzieci dysleksja

jakie cwiczenia na dysleksje rozwojowa

   Karty pracy rozwijające uwagę i dostrzeganie różnic są szczególnie ważne w terapii dysleksji - systematyczny trening wzrokowy ukierunkowany na percepcję szczegółu i umiejętność wyodrębniania wzrokowego przygotowuje i ułatwia dostrzeganie różnic w literach i cyfrach.
  • 3. trudność w różnicowaniu pojęciowym np. między kolorem i kształtem, między rozmiarem a funkcją, między literą a cyfrą, kategorią policzalną i niepoliczalną itp. 
ZALECANE ĆWICZENIA:

- na początek proste zabawy w segregowanie przedmiotów z wykorzystaniem różnych zmysłów - np. dzielenie kolorowych gąbek na mokre i suche, a następnie ponowne ich mieszanie i segregowanie według kolorów np. niebieskie i czerwone (na wyższym poziome na mokre niebieskie, mokre czerwone, suche niebieskie i suche czerwone),
- zachęcanie dziecka, by patrząc na rozsypane przedmioty, samo wymyślało jak można je podzielić (według jakiej kategorii posegregować),
- po etapie zabaw sensorycznych - etap skoncentrowany głównie na różnicowaniu wzrokowym - tu pomocne mogą być karty pracy o rosnącym stopniu trudności typu: otocz pętlą tylko dinozaury, albo tylko rzeczy, które można zjeść ( w kolejnym etapie np. zaznacz te, które można zjeść i są zielone itp.),
- pytanie dziecka o możliwości pogrupowania obiektów na ilustracji (warto samemu wcześniej te karty rozmyślnie przygotować - przykładowe kategorie: bohaterowie z bajek i z życia, dzieci i dorośli, duzi i mali, obiekty wydające dźwięki i niewydające - to przykłady 2 kategorii; stworzenia zamieszkujące ląd, morze, powietrze lub produkty sypkie, kremowe, płynne - to przykłady 3 łatwych dla dziecka kategorii (warto krok po kroku rozwijać umiejętność i zakresy kategoryzowania),

  • 4. trudność z utrwaleniem powtarzalnego kształtu liter i cyfr (dziecko za każdym razem kreśli je w inny sposób)
ZALECANE ĆWICZENIA:

- na początek nauka kopiowania ruchu w zakresie dużej motoryki np. wspólne wymachiwanie zabawkową batutą (lub patykiem) - ruchy ramion: góra - dół, lewo - prawo, fale, koła, itp.
- następnie rysowanie coraz dłuższej prostej linii oraz kształtnego koła, potem dwóch linii równoległych, dwóch kół podobnych i w dalszej kolejności figur bardziej złożonych typu: księżyc, serce, gwiazda, postaci zwierząt, ludzi,
- karty pracy rozwijające umiejętność odwzorowywania lub podążania za wzorem graficznym - przykłady:

co to jest dysleksja przyklady

jak wyglada badanie dysleksji

testy na dysleksje

cwiczenia dla dyslektyków

Ćwiczenia tego typu - krok po kroku, poprzez zabawę, uczą planowania ruchu i uważności w podążaniu za przykładem graficznym. 

- pracując nad charakterem pisma i dyscypliną graficzną warto także rozwinąć sprawności związane z orientacją przestrzenną i kontrolą motoryczną opisane w punkcie 20 (na końcu artykułu),
  • 5. problem z tzw. odbiciem lustrzanym (znakami typu d - b, j - l, 3 - E , u - n)
ZALECANE ĆWICZENIA:

- rozwijanie tzw. rotacji umysłowej (umiejętności obrócenia grafiki w wyobraźni) począwszy od prostych rysunków po bardziej skomplikowane graficznie - przykłady kart pracy:

pismo lustrzane cwiczenia

co to jest pismo lustrzane

pismo lustrzane dysleksja

zestaw cwiczen do dysleksji pismo lustrzane

       Ćwiczenia tego typu, poprzez stopniowo narastający poziom trudności, rozwijają umiejętność obracania figurami w wyobraźni, pobudzają orientację przestrzenną i sprawność w zakresie kontroli błędu.

- dodatkowe ćwiczenia: rozwijanie umiejętności różnicowania prawo-lewo w praktyce codziennej,
- utrwalanie skojarzeń wizualno-audytywnych tj. częsta systematyczna realizacja krótkich ćwiczeń polegających na pokazaniu fiszki z literą (lub cyfrą np. 6, 9), powiedzeniu jej na głos i zachęceniu dziecka do powtórzenia jej cicho, głośno, szeptem, ewentualnie także zanuceniu jej.

PAMIĘĆ WZROKOWA

  • 6. trudności z zapamiętaniem wyglądu znaku, także częste sprawdzanie podczas kopiowania (przerysowywania, przepisywania)
ZALECANE ĆWICZENIA:

- na początek zabawy w trójwymiarze z klockami, układankami, także lalkami i innymi maskotkami typu: ułóż tak jak jak, ubierz tak jak ja, posadź tak jak ja (lala może siedzieć z wyprostowanymi nogami, jedną ręką uniesioną ku górze, drugą w bok itp., klocki mogą mieć wieże, łuki, mosty itd.)
- zabawy z pomocami typu puzzle, memory obrazkowe,
- nauka powtarzania w myślach i na głos sekwencji słów - wartościową zabawą jest wąż słowny - naprzemiennie z dzieckiem budujemy na głos śmieszne zdanie i za każdym razem powtarzamy je całe dodając jeden wyraz od siebie (im śmieszniejsze zdanie tym lepiej),
- wyrabianie nawyku sylabizowania wyrazów i powtarzania ich sobie w myślach podczas pisania,
- stopniowe wyrabianie nawyku literowania wyrazów,
- zabawy typu: co zniknęło i gdzie było? - rozkładamy przed dzieckiem kilka przedmiotów, prosimy o zapamiętanie ich i zamknięcie oczu na kilka sekund (my w tym czasie zabieramy jeden przedmiot, po czym pytamy o miejsce, w którym był i co zabraliśmy),
- karty pracy naśladujące powyższą zabawę (zamiast przedmiotów są grafiki) - przykład:




   Ćwiczenia pamięci wzrokowej są kluczowe dla terapii dysleksji. Rozwijają pomysłowość w zapamiętywaniu (autorskie sposoby), ćwiczą spostrzegawczość i stanowią dobry trening odświeżania materiału poprzez powtarzanie go sobie w myślach. 

- dodatkowo: aktywności pomagające dziecku zapamiętać wygląd liter i cyfr poprzez wielozmysłową zabawę (robienie liter z plasteliny, wycinanie ich, zdobienie, kolorowanie itp.),
- ćwiczenia rozpoznawania liter i cyfr z wykorzystaniem różnych czcionek - przykład:


- karty pracy o rosnącym stopniu trudności typu: spójrz na rysunek, zasłoń go i spróbuj narysować podobny lub wskaż identyczny spośród dwóch (lub kilku) przedstawionych grafik - przykłady:



   Karty tego typu uwrażliwiają dziecko na percepcję szczegółu oraz organizacji przestrzennej (u góry, u dołu, nad, pod itp.). Dziecko ćwiczy pamięć sekwencyjną (powtarza w myślach nazwy kilku obiektów i zwierząt - jedno po drugim) oraz ćwiczy pamięć symultaniczną - fotograficzną (rozmieszczenie elementów na stronie). Tego typu ćwiczenia rozwijają współpracę obu półkul mózgowych (usprawniają tzw. integrację bilateralną odpowiedzialną za umiejętność czytania /śledzenia znaków/ oraz sprawność odnalezienia konkretnego fragmentu tekstu na przestrzeni kartki.  
  • 7. trudności w zapamiętaniu wyglądu (porządku znaków) trudniejszych wyrazów (zwłaszcza w językach obcych) i/lub zamiana kolejności liter, cyfr i innych znaków graficznych oraz słów (inwersja), także pomijanie ("zjadanie") liter
ZALECANE ĆWICZENIA:

- karty pracy o rosnącym stopniu trudności poświęcone rozpoznawaniu wzorów graficznych (także liter i cyfr) - przykłady kart pracy:







    Ćwiczenia te rozwijają integrację półkuli prawej (percepcja i pamięć fotograficzna) oraz lewej (powtarzanie w myślach lub na głos sekwencji znaków). Usprawniają wrażliwość wobec szczegółu i umiejętność uważnego przeszukiwania pola spostrzeżeniowego.

- dodatkowo: ćwiczenia zapamiętywania sekwencji znaków i odtwarzania ich bez wypowiadania na głos (np. układanie powtarzalnej sekwencji owoców w rządku),
- ćwiczenia powtarzania na głos układu znaków - na przykład: koło, trójkąt, kwadrat (w następnej kolejności mówienia ich szeptem - do czasu wyrobienia nawyku powtarzania w myślach),
- ćwiczenia samokontroli potencjalnych błędów (wyrabianie nawyku zatrzymania się przy trudniejszych wyrazach i upewniania się, czy są napisane poprawnie) - naukę warto zacząć od kart pracy typu "wskaż poprawne wykonanie" - przykład:


- nauka korzystania z wybranych mnemotechnik:
          > dopasowanie do każdej głoski, którą trzeba zapamiętać jakiegoś słowa - przykład: (through - t jak tomek, h jak helena, r jak Roman itd.)
          > podzielenie słowa sprawiającego trudność na części i próba zapamiętania poszczególnych części np. Eichhörnchen [wiewiórka] - eich / hörn / chen

  • 8. zapominanie (gubienie) miejsca, w którym skończyło się czytać

ZALECANE ĆWICZENIA:

- ćwiczenia ruchów sakkadowych oczu (inaczej skokowych) - na początku warto zacząć od przestrzeni trójwymiarowej np. zachęcić dziecko do śledzenia piłeczki, podczas gdy rodzice (lub inni chętni) grają w ping-ponga; dobrym ćwiczeniem jest także rozłożenie przed dzieckiem kilku obiektów i zachęcenie go, by z chwilą usłyszenia nazwy obiektu szybko na niego spojrzało (ważne w tego typu ćwiczeniach jest to, by dziecko nie obracało głową, ale ruszało tylko gałkami ocznymi) - podczas ćwiczenia rodzic/nauczyciel "skacze" od słowa do słowa, a dziecko szybko spogląda na usłyszane obiekty. Przykład z nazwami wyciętych postaci i obiektów: słonik-lisek-wazon-stolik-zamek-osa-bez:


    Podczas ćwiczeń okulomotorycznych warto zmniejszać odległość od figur i trenować elastyczne dostosowanie aktywności wzrokowej (od pobieżnego skanowania dużego obszaru/tekstu po ruchy precyzyjne o małej rozpiętości - elastyczność i sprawność w tym zakresie pomaga szybko skanować całą kartkę jeśli jest potrzeba, a jednocześnie uczy dostosowywania wzroku podczas czytania (znak po znaku, słowo po słowie) - trening elastycznej modulacji wzroku jest pomocny także osobom, które nadmiernie "przeskakują" wzrokiem tekst i pomijają całe wyrazy podczas czytania.
- dodatkowo: ćwiczenia ruchów sakkadowych o małej rozpiętości (typu: połącz kropki)  naprzemiennie z ćwiczeniami ruchów sakkadowych dużych na przestrzeni kartki - przykład:

- nauka obejmowania wzrokiem całych wyrazów (bez zatrzymywania się na poszczególnych literach) - przykład karty pracy:


- ćwiczenia skanowania wzrokiem przestrzeni kartki i zapamiętywania lokalizacji wybranego wyrazu.
  

Objawy dysleksji typu słuchowego i odpowiadające im ćwiczenia 


PERCEPCJA SŁUCHOWA


  • 9. trudności w słuchowym różnicowaniu głosek, szczególnie zwartych o najkrótszym czasie wybrzmiewania w języku polskim (około 40-50 milisekund) tj. głosek p, b, t, d oraz trudność w dyskryminacji cech dźwięczności i bezdźwięczności (f-w, s-z, k-g)
ZALECANE ĆWICZENIA:

- fonacyjne (warto rozpocząć od ćwiczeń naprzemiennej realizacji samogłosek i wykonywać je raz szeptem, raz głosem normalnym, raz śpiewnym)
- doświadczenia z wibracjami i dźwięcznością poprzez zabawy z onomatopejami (naśladowanie silników, motorów, pralki, wirówki, miksera, szczekania psa, gęgania gęsi, udawania Mikołaja Ho! ho! ho! itp.)
- trening słuchowy rozwijający umiejętność różnicowania dźwięków o różnych częstotliwościach (tzw. trening integracji słuchowej) - więcej na ten temat w artykule poświęconym czasowemu przetwarzaniu dźwięków,
  • 10. trudności z przetwarzaniem głosek podwojonych, polegających na powtórzeniu zasadniczych dla nich ruchów artykulacyjnych tj. zakłócenia przetwarzania geminacji:
- geminacji głosek nosowych (przykłady: wanna, fontanna, konno)
- geminacji głosek zwartych i zwarto-wybuchowych (lobby, poddać, lekki, miękki)
- geminacji głosek szczelinowych (lasso, pizza) i zwarto-szczelinowych (dżdżownica, czcze, dżdży)
- geminacji głosek drżących (arrasy, brr)

oraz trudności z przetwarzaniem geminant na tzw. szwie proklitycznym tj. na granicy przedrostka z tematem słowotwórczym np. bezsens, przeciwwaga lub na granicy z przyimkiem np. pod dachem, nad domem itp. Osobom z tym typem trudności zdarza się pomijać wymienione głoski podczas pisania, czasem także podczas mówienia. Bywa, że zamieniają je na inne (przykłady: letki, miętki itp.). 

ZALECANE ĆWICZENIA: 

- częste uważne (wspólne, analityczne) słuchanie słów z głoskami podwojonymi i rozwijanie nawyku ich sylabizowania (warto wspierać się wyklaskiwaniem, wystukiwaniem oraz/lub graniem na prostych instrumentach)
- ćwiczenia głoskowania i literowania wyrazów (na głos) i przeliczania ilości głosek i liter (wspólne omawianie pojawiających się różnic)
- wspomaganie się ćwiczeniami graficznymi przy poznawaniu słów z geminantami (kolorowanie napisów wykonanych ozdobnymi czcionkami, zabawy w wykorzystaniem mnemotechnik rysunkowych np. przy słowie FONTANNA można dorysować strumienie wody tryskające z obu NN itp.) 
  • 11. trudności z nauką słów w obcym języku - szczególnie z powtarzaniem słów (naśladowaniem brzmienia słów)
ZALECANE ĆWICZENIA:

- na początku warto zapewnić osobę z tym typem dysleksji, że naukę nowych słów będziemy wspierali omawianiem ich miejsca i sposobu artykulacji (w razie potrzeby wprowadzić naukę wywoływania głosek),
- dzieciom piszącym warto pozwolić zapisywać obce słowa tak jak je słyszą zanim nauczą się sztuki transkrypcji fonetycznej.
  • 12. trudności z wyróżnieniem głosek (w nagłosie, wygłosie, śródgłosie) 
ZALECANE ĆWICZENIA:

- dzieciom w wieku przedszkolnym (z grupy tzw. zagrożonych ryzykiem dysleksji) mającym trudności z wyróżnianiem głoski w nagłosie i wygłosie warto wprowadzić szereg zabaw dźwiękonaśladowczych (typu: bawimy się w pszczółki i bzyczymy BZZZ... itp.) i przy okazji często zwracać uwagę na to, co słychać na początku, na końcu (zawsze, przy słowach sprawiających trudność analityczną, warto przedłużać głoskę lub, jeśli należy do głosek typu: p, b, t, d, kilkukrotnie ją powtarzać),
- w trudnościach z wyróżnianiem głosek pomocne jest wprowadzenie dziecka w techniki wywoływania głosek, nawet jeśli potrafi je realizować - rozmowy o sposobach i miejscu artykulacji oraz powtarzanie głosek w izolacji, sylabach i logotomach pomagają dzieciom w rozwinięciu tzw. świadomości fonetycznej (percepcji dźwięku mowy jako indywidualnego bytu posiadającego znaczenie), 
- zawsze warto zachęcać dziecko do uważnego przyglądania się twarzy i ruchom artykulacyjnym (zdarza się, że dzieci unikają zerkania na twarz osoby uczącej - wówczas warto rozważyć sytuację z perspektywy społeczno-emocjonalnej). 

PAMIĘĆ SŁUCHOWA

  • 13. trudność z powtarzaniem słów 
ZALECANE ĆWICZENIA:

- jeśli zauważamy trudności z powtarzaniem prostych słów - wówczas warto zaproponować tej osobie badanie w kierunku afazji; jeśli powtarzanie dotyczy tylko słów trudniejszych lub/i dłuższych warto:
   * zacząć od sylabizowania słów i powtarzania tych krótszych segmentów, następnie łączyć je w sekwencje aż powstanie konkretne słowo - przykład: flu-o-res-cen-cyj-ny,
   * jeśli słowo jest połączeniem kilku innych warto pomóc zwrócić na to uwagę - przykład: muchołówka (roślina, która łapie muchy), 
   * wprowadzić trening lewo-półkulowy ukierunkowany na realizację sekwencji z wykorzystaniem różnych zmysłów (na przykład słuchanie i powtarzanie rytmu wygrywanego na bębenku, układanie sekwencji owoców od najmniejszego do największego, wykorzystywanie kart pracy do ćwiczeń sekwencyjnych - przykłady: 




  • 14. trudność z pisaniem ze słuchu i zapamiętaniem dłuższych kwestii np. dialogów, definicji itp.
ZALECANE ĆWICZENIA:

- na początku warto rozwinąć uwagę słuchową i pamięć słuchową poprzez trening dźwiękowy, muzyczny, w razie potrzeby wesprzeć się metodami muzykoterapii neurologicznej
- od początku warto także korzystać z prostych rymowanek i wyliczanek, by dzięki ich uporządkowanemu rytmicznemu charakterowi dać dziecku poczucie, że jest w stanie nauczyć się dłuższych kwestii,
- priorytetem w treningu pamięci słuchowej jest nauka cichego powtarzania usłyszanych zdań (warto porozmawiać z dzieckiem o pamięci roboczej, która działa na zasadzie odświeżania danych w pętli i zachęcić dziecko do "pomocy" swej pamięci poprzez wyrobienie nawyku takiego odświeżania słów w myślach - powtarzania ich aż do momentu zapisania na kartce lub przeniesienia do pamięci długotrwałej),
- pomocne są ćwiczenia odporności na dystraktory - można zachęcić dziecko do zabawy typu: "Postaraj się powtarzać w myślach fragment, który ci powiem, a ja będę ci przeszkadzać - włączać muzykę, zagadywać cię, śpiewać itp. - zobaczymy, czy uda ci się przechować ten fragment w pamięci".   
- dobrym sposobem na rozwijanie pamięci słuchowej jest nauka piosenek (warto także podjąć próby zaśpiewania definicji matematycznej czy innego tekstu, nad którym pracujemy),
- trening zapamiętywania warto wspierać mnemotechnikami rysunkowymi (rysunki warto wykonać zwłaszcza dla momentów w dłuższej kwestii, przy których doświadcza się blokady - tzw. białej plamy - rysunek pomaga przypomnieć sobie o czym miało się pamiętać),

  • 15. trudność z rozumieniem dłuższych wypowiedzi
ZALECANE ĆWICZENIA:

- trening rozpoczynający się od krótkich zdań polegający na liczeniu (może być początkowo na palcach) ilości słów,
- ćwiczenia sekwencyjne z klockami (każdemu słowu w zdaniu powinien odpowiadać jeden klocek: słowa krótkie - klocek krótki, słowa długie - klocek długi) - warto przy okazji dbać o kierunek układania klocków od lewej strony do prawej,
- ćwiczenia w trójwymiarze (w przestrzeni rzeczywistej) o rosnącym stopniu trudności wprowadzające w zdania złożone - przykłady: "Pokaż pieska, który jest największy", "Podaj mi kubek, który jest na środkowej półce", "Wskaż wolne miejsce, pomiędzy łyżką a widelcem, które jest bliżej ciebie", "Połóż do góry nogami klocek, który jest po lewej stronie walca leżącego w górnym rogu bliżej okna",
- podobne ćwiczenia na przestrzeni kartki "Pokaż figurę, która jest zielona i nie jest kołem", "Dotknij kropkę w paski, która jest u dołu strony pomiędzy kwadratami" itp. 
- powyższe ćwiczenia warto prowadzić naprzemiennie ze zmianą ról. 

                                  Objawy dysleksji typu mieszanego i integracyjnego

W dysleksji mieszanej / integracyjnej mogą występować wszystkie wyżej opisane trudności oraz dodatkowo:

  • 16. trudność ze wskazaniem istoty opowiadania, historii (osoba z dysleksją typu integracyjnego może mieć kłopot z uchwyceniem sensu dowcipów, anegdot, czytanek; może mieć trudności z nadaniem tytułu lub/i wskazaniem puenty), z gubieniem wątku
  • 17. trudność z ułożeniem elementów historii w odpowiedniej kolejności
ZALECANE ĆWICZENIA:

- systematyczna nauka porządkowania historyjek obrazkowych dobranych do tekstu,
- samodzielne tworzenie historyjek obrazkowych i układanie do nich opowieści oraz wypowiedzi bohaterów - przykład:



- nauka płynnego przechodzenia od szczegółu do ogółu i odwrotnie - przykłady kart pracy:
            
        > na podstawie szczegółu powiedz lub dorysuj co może przedstawiać ten rysunek,
        > dopasuj brakujący szczegół do całości,
        > spójrz przez chwilę na rysunek, zasłoń go i wymień jak najwięcej szczegółów, które zapamiętałeś/ - łaś,
        > oto dwie ilustracje z pewnej historii - powiedz jak mogłaby się ona potoczyć.  
  • 18. trudność z doborem słów i płynnym wypowiadaniem się
ZALECANE ĆWICZENIA:

- nauka fluencji słownej rozumianej jako umiejętność płynnego wydobywania słów z leksykonu umysłowego (magazynu pamięci werbalnej) - przykłady ćwiczeń:
         > powiedz jak najwięcej słów na literę K
         > karty pracy z ilustracjami zaczynającymi się od wybranej litery / głoski - przykłady:
               * otocz pętlami obiekty zaczynające się od głoski S
               * narysuj coś co zaczyna się od głoski Z
         > powiedz jak najwięcej słów rozpoczynających się od sylaby MA
         > powiedz wszystkie skojarzenia jakie przychodzą ci do głowy kiedy słyszysz słowo: np. zamek - przykład karty pracy:



         > zabawa typu: powiedz słowo rozpoczynające się na ostatnią literę słowa, które usłyszysz (można ćwiczyć naprzemiennie w drugą osobą lub samodzielnie budować łańcuchy słów)
         > ćwiczenia kategoryzacji typu: powiedz wszystkie owoce jakie znasz,
         > podaj wyższą kategorię słowa: jabłko
         > podaj niższą kategorię słowa: drzewo
         > karty pracy z kategoriami - przykłady:
               * co można tu zobaczyć?
               * co tutaj nie pasuje i dlaczego?
               * dorysuj kilka obiektów z tej kategorii
         > ćwiczenie synonimów - np. coś może być ciekawe - czyli jakie? (jakie znasz słowa podobne?)
         > ćwiczenia antonimów - (warto zacząć od prostych przykładów typu: duży - mały, czysty - brudny itp.)
         > karty pracy z antonimami - przykłady:
               * połącz przeciwieństwa
               * pokoloruj przeciwieństwa tymi samymi kolorami
         > ćwiczenia definiowania - np. powiedz mi co to jest pies, co to znaczy "wyjaśniać" itp.
         > zabawa w skakanie po skojarzeniach - prowadzący zaczyna od jakiegoś słowa - druga osoba mówi słowo - skojarzenie, dalej prowadzący dodaje od siebie jedno słowo - skojarzenie itd.    
         > ćwiczenia w rymowanie z pamięci oraz karty pracy z rymami,
         > ćwiczenia w uzupełnianie lub/i dokańczanie zdań.
  • 19. trudność z nauką kierunku pisania i czytania od lewej do prawej strony
ZALECANE ĆWICZENIA:

- na początku warto systematycznie organizować zabawy w trójwymiarze w układanie klocków, wagoników kolejki, talerzy itp. od lewej strony do prawej,
- w dalszym etapie warto zrobić (lub zakupić) układanki typu duże puzzle, które również wdrażają dziecko do porządkowania od lewej do prawej strony (np. puzzle w formie długiej kolejki z wagonikami pełnymi zwierząt lub puzzle - stonoga, puzzle-sekwencje, puzzle-historyjki obrazkowe itp.)
- ćwiczenia sekwencyjne naprzemienne typu: ułóż zgodnie ze wzorem np. jabłko, gruszka, kiwi, jabłko, gruszka, kiwi (z zachowaniem prawidłowego kierunku) - przykład graficzny:


- ćwiczenia szlaczków i karty pracy rozwijające nawyk wodzenia wzrokiem w sposób zbliżony do procesu czytania - przykłady:




  • 20. trudności z przestrzenną organizacją tekstu ("wyjeżdżanie" poza margines, utrzymujące się trudności w utrzymaniu w liniaturze, krzywe lub/i bardzo nierówne pismo, utrzymujące się problemy z orientacją przestrzenną i pojęciami lokatywnymi typu: między, pod, spod, ponad, zza, zbliżający się, oddalający itp., trudności z nauką akapitów itp.) 
ZALECANE ĆWICZENIA:

- warto zacząć od ćwiczeń kontroli nad ruchem w przestrzeni (ćwiczeń dużej motoryki) - np. zatrzymywanie w bezruchu na umówione hasło, zabawa w powstrzymanie ruchu typu "pomidor" lub "czarownica patrzy" ( w zabawach tych warto jak najczęściej używać przyimków podczas opisywania przestrzeni o różnym stopniu złożoności typu: ku, wokół itp.)
- ważnym etapem nauki kontroli manualnej poprzedzającym pisanie i rysowanie są ćwiczenia precyzji typu: nalewanie wody do zaznaczonego na kubku poziomu, wycinanie, lepienie podobnych do siebie wałeczków, nawlekanie, fastrygowanie prostej linii (zabawkową igłą), pierwsze szycie itp.
- po ćwiczeniach kontroli nad motoryką małą w przestrzeni trójwymiarowej warto przejść do przestrzeni kartki i ćwiczyć kolorowanie (począwszy od "zakreskowywania" całych kartek, poprzez proste kolorowanki z grubym konturem, aż po kolorowanie drobnych precyzyjnych figur typu gwiazdki, kwiatki, zwierzątka itp.
- ćwiczenia mieszczenia się w liniach labiryntów graficznych,
- karty pracy typu wodzenie po śladzie, łączenie punktów - przykład:



- ćwiczenia w "porcjowanie" krótkich historii na trzy / cztery części (segmenty) i tworzenie z nich historyjek obrazkowych (patrz: punkt 17) lub komiksów,
- ćwiczenia oparte o tzw. mapy myśli - nauka graficznego przedstawiania skojarzeń, porządkowania informacji oraz wykorzystania przestrzeni kartki,
- ćwiczenia oparte o projektowanie "lapbooków" (nauka wydobywania informacji istotnych oraz pomysłowego, twórczego eksponowania ich na przestrzeni kartki).




   Przedstawione powyżej pomoce i karty pracy są częścią zeszytu ćwiczeń pt. Dysleksja - karty pracy i lapbook (PDF do wydruku), który można zakupić. Całość zawiera 92 strony z kartami pracy, foto-story pt. "Mela i zamek pod bzem" oraz dodatkowo plik png umożliwiający dowolne powiększanie zamieszczonego lapbooka.

Spis treści zeszytu ćwiczeń pt. Dysleksja - karty pracy i lapbook:

Część pierwsza Foto – story …………………………………………………………………………………………………………………….………………….………..3
Część druga Ćwiczenia percepcji wzrokowej ………………………………………………………………………….……………..………….………….……..13
Ćwiczenia rozwijające spostrzegawczość i sprawność różnicowania podobnych znaków………………………………………………….... 14
Ćwiczenia rozwijające umiejętność odwzorowywania ……………………………………………………………………………………….………………..30
Pismo lustrzane – ćwiczenia profilaktyczne i terapeutyczne ………………………………………………………………….…………………………….36
Część trzecia – ćwiczenia pamięci wzrokowej ………………………………………………………………….…………………………………………………..47
Ćwiczenia rozwijające zapamiętywanie znaków oraz ich miejsca na stronie (ćwiczenia orientacji przestrzennej) ………………..48
Wybrane ćwiczenia okulomotoryczne ………………………………………………………………………………………………………………….………………59
Część czwarta – ćwiczenia percepcji i pamięci słuchowej …………………………………………………………………….............……………………68
Część piąta – ćwiczenia słownikowo-narracyjne ………………………………………………………………….……………………………………………….74
Część szósta ćwiczenia rozwijające nawyk pisania i czytania od lewej do prawej strony ………………………….………………………...82
Część siódma Lapbooki ……………………………………………………………………………………………………………………….…………………………….87


Cena 20 zł.

KUP TERAZ


Powrót do strony głównej - link.  

Komentarze

O autorze:

Magdalena Raczkowska - Babczyk - mgr psychologii, filologii, neurologopeda, terapeuta.
Zapraszam do kontaktu - zakładka: O mnie - oferta, kontakt, współpraca.

.

POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ